Ο εμφύλιος ως ψυχολογική αναμέτρηση

  • Post category:Ιστορία
  • Reading time:Χρόνος ανάγνωσης 1 λεπ.

Ο εμφύλιος πόλεμος, οι απαρχές του οποίου βρίσκονται στην περίοδο της κατοχής, παραμένει ακόμα και σήμερα, 50 χρόνια μετά, μια ιδιαίτερα φορτισμένη περίοδος της ιστορίας μας. Πρόκειται για μια οριακή κατάσταση πολιτικής πάλης, η οποία βιώνεται και οργανώνεται εκατέρωθεν όχι μόνο με όρους πολιτικής και στρατιωτικής σύγκρουσης, αλλά και ως ιδεολογική και ψυχολογική αναμέτρηση. Πρόκειται δηλαδή για έναν αληθινό πόλεμο, ο οποίος, πέρα από την στρατιωτική επικράτηση και την πολιτική εκμηδένιση του αντιπάλου, διεξάγεται για τον επηρεασμό και την κατακυρίευση του νου των ανθρώπων.

Η ψυχολογική αυτή αναμέτρηση οργανώνεται ασφαλώς με την θετική προβολή της δύναμης και της νομιμοποίησης του εαυτού ή της αδυναμίας και του άδικου του αντιπάλου. Κυρίως όμως συγκροτείται με βάση την άρνηση, ή και την αδυναμία ένταξης στο λόγο και την πολιτική ανάλυση, τεσσάρων βασικών αναφορών, που θα μπορούσαν να σχηματοποιηθούν ως ακολούθως: Φύση της σύγκρουσης, δηλαδή ότι πρόκειται για εμφύλιο πόλεμο. Αντιφατικότητα του εαυτού και του αντιπάλου. Ο τρόμος, όχι μόνο ως πολιτική του αντιπάλου, αλλά και ως βίωμα των ημετέρων και των κοινών ανθρώπων. Τέλος, διεθνής συγκυρία και διεθνείς συσχετισμοί όπως φέρονται στη συμφωνία της Γιάλτας.

Η αδυναμία εκφοράς έγκυρου λόγου (δηλαδή συμβατού με την αληθινή λογική της σύγκρουσης, της ιδιοσυστασίας του πολιτικού πεδίου και του πολιτικού πολιτισμού) σχετικά με αυτές τις τέσσερις θεμελιώδεις πτυχές της σύγκρουσης οδηγεί στη συγκρότηση νοητικών κόσμων στρεβλών, παράδοξων και αντινομικών, παράγει λογικές παραφροσύνης και ευνοεί την ψυχολογική επικράτηση της αρχαϊκότερης εκδοχής των συγκρούσεων για την εξουσία, που συνίσταται στο απόλυτο μίσος και την άρνηση της ίδιας της ύπαρξης του αντιπάλου. Δηλαδή ευνοεί την απολύτως ξεκάθαρη στοχοθεσία της δεξιάς παράταξης να εκμηδενίσει πολιτικά και να συντρίψει ψυχολογικά την αριστερή παράταξη, η οποία οδηγείται και εγκλωβίζεται σε μια διαδικασία ανατροφοδότησης της βίας, πέρα από την προγραμματική της λογική και τις συγκυριακές της στοχοθεσίες.